Những ngày qua, người dân dành sự quan tâm và có nhiều ý kiến khác nhau về đề xuất thu thuế bất động sản thứ hai. Theo thống kê của Bộ Tài chính, hiện có 174/193 nước trên thế giới thực hiện thu thuế tài sản. Tại Việt Nam, đa số các chuyên gia đều cho rằng việc đánh thuế tài sản đối với bất động sản (BĐS) là hợp lý, sẽ giúp giảm giá nhà, đưa giá nhà đất về sát giá trị thực hơn...

Nhiều ý kiến cho rằng, tính toán áp dụng cách đánh thuế như thế nào cho công bằng, hợp lý, tránh được đầu cơ đất đai, lập lại trật tự cho thị trường BĐS thì nhà nước cần lấy ý kiến chuyên gia cho thật kỹ. 

Chia sẻ trên Tuổi trẻ Online, PGS.TS Võ Trí Hảo, hiệu trưởng Đại học Gia Định cho biết: Thu thuế bất động sản sẽ  có tác động cơ cấu lại thị trường bất động sản theo hướng bền vững để giảm lãng phí. Các nhà kinh doanh bất động sản vẫn tiếp tục có lời. Thị trường bất động sản lúc đó sẽ chuyển hướng, phân khúc nhà ở cho thuê sẽ được chú trọng hơn. Nếu giá thuê nhà rẻ, có lợi hơn thì người dân sẽ chuyển từ xu hướng mua nhà ở sang thuê nhà.

Đây là loại thuế nên thiết kế chỉ nhắm vào người giàu, đầu cơ. Khi một chủ thể nào đó có bất động sản thứ 2 trở lên thì đánh thuế để giảm đầu cơ.

Khi giá nhà đất rẻ, người nghèo có cơ hội được sở hữu nhà tốt hơn. Khi ngân sách thu được nhiều hơn thì Nhà nước quay lại đầu tư các cơ sở hạ tầng xã hội như y tế, giáo dục, có nhiều phúc lợi cho phát triển giáo dục, y tế. Song song thuế tài sản hoặc bất động sản, pháp luật nhiều quốc gia có phân loại nhà xây dựng chuyên cho thuê với thuế suất khác và họ có chính sách bảo vệ người đi thuê nhà.

Theo ông, trước hết cần ban hành luật về nhà cho thuê để bảo vệ quyền lợi của người đi thuê nhà. Cơ chế bảo vệ được người đi thuê nhà chặt hơn: như điều kiện chấm dứt hợp đồng, điều kiện tăng giá thuê...

Chính sách thuế thu trên bất động sản thứ 2 trở lên đạt được rất nhiều mục tiêu: tái phân bố nguồn vốn xã hội; giảm khoảng cách giàu nghèo, giảm đầu cơ đất đai, tạo cơ hội cho người nghèo tiếp cận bất động sản, tái cơ cấu dân cư…

Thuế đánh vào bất động sản thứ 2 nên để lại cho các địa phương, nó giúp giải quyết vài "căn bệnh" của xã hội đương thời. Ví dụ khu vực mật độ dân số cao hay cần bảo tồn không gian cảnh quan thì thuế suất sẽ cao… Khi thuế tăng, địa phương có nguồn thu cao, ngân sách trung ương hỗ trợ sẽ ít đi… Chứ không phải một huyện muốn thành thị xã hay thành phố thì trung ương phải rót thêm nhiều vốn để đầu tư hạ tầng.

Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh nhận định, thuế tài sản có phạm vi rộng, không chỉ bao gồm nhà, đất, còn có các tài sản có giá trị cao như siêu xe, máy bay, du thuyền… Với một số nước trên thế giới, thuế này đã có từ lâu, nhưng Việt Nam chưa có. Do đó, việc hoàn thiện chính sách thuế đối với các tài sản có giá trị là cần thiết, phù hợp thông lệ quốc tế và tình hình phát triển kinh tế - xã hội hiện nay. Vấn đề còn lại là sẽ thu thuế với tài sản nào, mức thu ra sao, trên căn cứ nào, ai định giá tài sản để tính thuế, lộ trình áp dụng… Tất cả những thông tin đó, theo ông Ánh, hiện cơ quan nhà nước chưa công bố thông tin. “Với một chính sách lớn, có tác động sâu rộng tới hầu hết người dân, thông tin về chính sách cần đầy đủ, kịp thời, tránh gây bất ngờ cho người dân”, ông Ánh nói.